بررسی ترکیبات شیمیایی برگ کلن های صنوبر در دو برداشت مختلف

 به‌منظور تعیین ترکیبات شیمیایی برگ درختان صنوبر، تعداد پنج کلن بومی و غیر بومی شامل دو کلن از دورگه اروپا- امریکایی P. euramericana، یک کلن دلتوئیدس P. deltoides 72/51  و دو گونه بومی شالک P. nigra 42/78 و پده P. euphratica که از برگ آنها به‌طور سنتی برای تعلیف دام استفاده می‌گردد، مورد آزمایش قرار گرفت. برگهای حاصل از جستها به‌طور تصادفی طی برداشت اول در اوایل دوره رشد (اوایل خردادماه) و اواسط دوره رشد در برداشت دوم (اوایل مردادماه) جمع‌آوری و شاخصهای ماده خشک، پروتئین خام، ازت کل، الیاف خام، لیگنین، NDF  و  ADFتعیین گردید. نتایج نشان داد که دامنه پروتئین خام برای ارقام صنوبر بین 9/7 و 5/10 درصد و مقادیر الیاف خام نیز بین 2/15 و 8/19 درصد بوده است و گونه P. eura. triplo بیشترین مقدار را داشته است.مقادیرNDF  و ADF برای کلنهای صنوبر به‌ترتیب دارای دامنه‌ای بین 35-9/30 درصد و 25-2/22 درصد بوده است. بیشترین مقدار NDFرا کلنهایP.d. 72/51،P. eura. triploو  P. euphraticaداشته است.نتایج حاصل از تجزیه خوشه‌ای برای ارقام صنوبر با استفاده از مشخصه‌های پروتئین خام، الیاف خام، لیگنین، NDF و ADF  سه گروه اصلی در برداشت اول نشان داد که کلنهای گروه P. euramericana در گروه اول، گونه P. euphratica در گروه دوم و گونه‌های P.n. 42/78  و P.d. 72/51  در گروه سوم قرار گرفته‌اند. همچنین در اواسط دوره رشد، در گروه اول گونه‌های P.n. 42/78 و P. euphratica  در گروه دوم گونه P.d. 72/51  و در گروه سوم نیز کلنهای P. euramericana قرار گرفتند.